Haklısın Ruhi ve fakat işler bildiğin gibi değil!

Dilek Keçeci

En büyük travması üzerine kurar insan hayatını. Çok sonra fark eder, uzun menzil olmak istemediğine koştuğunu. Kırıla büküle büyür zira işin doğası, kaçınılmazdır bu. İdealler, umutla beklenenler, az daha durup sabredilenler… Gelecek menşeli bir dünya içindir. Okul okumak, koca kitapları hatmetmek, iyi insanın en ideali olmak, doğru adamı-kadını bulmak, başarılı işler yapmak, yuva kurmak, çocuk doğurmak. Doğurduğunu idealize etmek. Tüm bunlar hep kendi fanusunu steril tutmak içindir. Bunu yaptıktan sonra başlar başkalarının eksiklerini halletmek için çaba harcamaya gönüllü olmak. Yüksek sesli eşitlik isyanları çıkartmak. Büyük puntolarla yazılar yazıp, aslında öyle değil böyle olmalıdır tiratları atmak.

Ama sonra başka şeyler girer ihtiyaçların hiyerarşik sıralamasında aralara. Bazen hatırlasan bile, akla gelen dönemsel hobi gibi vicdanını rahatlatmak için parmak ucuyla dokunursun meselelere. Çünkü önce kendi fanusundur temiz olması gereken. Ortalık yanıp kül olsa bile dert etme lütfen. Önce sensin, öncellik sen.  Kişisel olarak geliştirenler de hep öyle demiyor mu zaten. Orta sınıf teşnesisin sen de ikna olmaya 3 gün öncesinden hazır.

Hep sorgulamak gerektiği artık okuduğun makalede, öğrendiğin iki satır.  Düşünme ve üşenme sakın yiyeceğinden fazlasını al, giyeceğin kalmadı koş talan et. Zira çıplaksın. İhtiyaç neymiş? Makbul olanı yağmadır unutma sakın. Bolca da şikayet et. TDK ikiyüzlülük tanımına almıyor bu kadar uzun parantezi rahat ol.

Kocaman masalar etrafında toplaşıp, inanmadığını her şeye aklıselim planlamalar yap. Büyük harflerle uzun uzun aynı cümleler kur. Kimse “aynı hep söylediklerin” diye çıkışmıyor. Çünkü onlarda aynısını yapıyor. Zor değil bunu becermek. Hızlı öğrenirsin azıcık çaba ve bir miktar zekâyla. Bundan sonrası çingene bohçası gibi. Görmek istemediğin kısmı; gerçeklik. O da kör bir kuyunun en dibinde ulaşılamaz bir sonsuzluk artık. Kaç kaçabildiğin kadar. Ama şu var ki değişmeyecek olan ikiyüzlü bir türün mensuplarıyız hepimiz. Ben, sen o ve diğer herkes. Hep kendi derdimizdeyiz. Ölüp bitip ne yapacağımızı bilemez halde. Acı olanı, farkında bile olmayacağız yaş 50’ye gelmeden de.

Ne yazacağımı düşünüyordum. Aklımda da vardı bir şeyler. Elim gitmedi, içimden gelmedi. Her sabah işe ve her akşam eve varmaya çalışırken tüm gecikmelerimden mesul durakta karşılaştım onunla. Annesi az ilerde çevreye duyarlı bir dönüşüm derdindeydi. Yaşını sorunca 6 dedi. Doğru değildi. 3 yaşında oğlum var benim, kurduğu cümleden anlıyorum ki daha minikti. Para istedi yemek alır mısın diye sordu. Annesine bakıyordum. Ben olsam çoktan koşup oğlumu alıp uzaklaşmışken annesi sadece bizi izliyordu. Sorduğum soruları hatırlamıyorum çünkü saçmalıyordum.  Karşımdakini kolaylıkla ikna etmede antrenmanlı ben, bu minik insana iki satır anlamlı laf edemiyordum. Zurnanın son deliğini tutturamıyordum. Fena halde bozuk çalıyordum. Gerçek o, sahte ve zavallı olan bendim. Bundandı teklemem.

Yüzü gözü simsiyah ama teni öyle tatlı bir bebek rengiydi. En temel pedagojik bilgidir konuşuyorsan küçük bir çocukla, kır dizlerini göz göze gel onunla. Öyle yaptım. Simsiyah kocaman ışık dolu gözleriyle karşılaştım. Sanki ona değil Yağız’a bakıyordum.  Dizi repliği gibi değil mi? Yok değil gerçekti hissettiğim. Çok değil 2 saat önce arayıp kendi oğlumun tokluğuna, keyfine, uykusuna emin olmuş teklemeden sormuştum her şeyi. Benimki çok kıymetli de bu minik miydi önemsiz olan? İçinizden geçen vicdan kaslı cevabı da biliyorum.

Ben de herkes gibiyim. Unuttuğum insanlık hobimle yaşayan dünya yerlisi. Düzelecek mi ben yazdım diye saçmalamayın. Ben yazmadım zaten o yazdırdı. Gülerek uzaklaştı. Siz de çok dertlenmeyin az gerinin, su için, geçer!

Suç ve Ceza!

Özcan Altunkaya

Ömrümün kırk birinci sonbaharı da geçip gidiyor. Kırk bir bahar, kırk bir kış ve kırk bir yazdan sonra geri bakınca ortaokul birinci sınıfta astronot olmak istediğimi hatırlıyorum. Sınıfta bunu öğretmene anlatınca herkes gülmüş, benim de astronot olma hayalim utangaç duygularla son bulmuştu. Lise ikinci sınıfta Suç ve Ceza’yı okuyunca çok heyecanlanmıştım “Tamam ben de Dostoyevski gibi yazar olacağım” demiştim. Ders çalışmakla bulaşık-çamaşır yıkamak arasında geçen lise yıllarımda yazdıklarıma şimdi baktığımda nedense çok komik geliyor.

Üniversite tercihimde pek bilinçli olmasam da iletişim fakültesini seçmiş olmamda belki de yazmak isteğim etkili olmuştur. Fakültenin ikinci sınıfında parasız kalınca başvurduğum İzmir Ticaret Gazetesi’ne hemen kabul edildim. Böylelikle gazetecilik hayatım da başlamış oldu. Fena değildi aslında; iyi haberler çıkarıyordum. Gazetelere manşet, dergilere kapak oluyordu haberlerim. İlk haberimin çıktığı Dünya Gazetesi’nin sayısını hala saklıyorum. Tamı tamına 11 yılını verdim gazeteciliğe. Çok sevdim…

Gazete, dergi, televizyon derken, bir eylül ayının 15’inde artık gazeteci değildim. Patron dergiyi kapatmış, ben işsiz kalmıştım.

İşte böyle başladı benim bu PR öyküm. Eşim doğum yapmıştı, oğlum sadece 1,5 aylıktı, üstüne üstlük bir evimiz olsun diyerek binlerce liralık borca girmiştim. Ekonomik krizin Türkiye’yi teğet geçtiği yıllardı! Bu nedenle olsa gerek ne bir gazete de ne bir başka medya kuruluşunda işe girebildim. Soluğu PR sektöründe aldım.

“Üç ay çalışırım, sonra yine gazeteye dönerim” diye başladığım iletişim danışmanlığı işini her üç ayda bir gazeteciliğe geri dönerim nasıl olsa diye düşünerek sürdürdüm. Ama ben gazeteye geri dönemedim, aradan tam 11 yıl geçti.

PR… Çalışma yaşamanın en afili iki harfi. Eğer iletişim fakültesine yeni başlayan bir öğrenciysen, bu iki harf senin için çok önemli olabilir. Çevrene de hava atabilirsin, büyük süksen olur. Çok havalı bir çevrenin olacağını, iyi para kazanacağını, sosyal bir yaşamın olacağını hayal etmen elbette ki çok normal. Levent – Maslak hattındaki yüksek katlı plazalardan ya da boğaz kıyısındaki villalardan çıkan şık giyimli, her zaman gülen PR çalışanlarını gördüğünde, böyle bir kariyeri seçtiğin için kendinle gurur duyabilirsin. Hatta yakın çevrene işini anlatırken, onlar anlamayacaktır, bundan da hafif haz duyabilirsin. Ama dostum, çalışma yaşamının belki de en afili bu iki harfinden kopup gitmen hiç de kolay olmayacaktır…

Söyle şimdi Rodion Raskolnikov! Söyle… Ömrümün 42 kışına girerken suç belli! Peki ya cezası… Lütfen üç aydan fazla olmasın.

Hayat GEZİNCE güzel :)

Dilek Solakay

Evet doğru okudunuz, hayat sevince değil gezince güzel 🙂 bence 🙂

Çocukluğumdan beri neden bilmem hep içimde dünyayı dolaşmak hayali var..

Sanırım doğuştan gelen bir şey bu 🙂

Bebekliğimde ağladığım zaman “hadi biraz dışarı çıkaralım, belki susar” diye bir deneme yapmışlar ve sanırım hala pişmanlar.. Çünkü o gün bu gündür eve girince ağlayan dışarı çıkıp biraz dolaştırılınca susan ve mutlu olan bir çocuğum ben 🙂 evet hala çocuk olabilirim 🙂

Bundan birkaç sene önce, sene 2013. Kendi deyimimle “bitanecik abicim” bir fikir attı ortaya.

“hadi gel sana pasaport çıkartıp yurtdışına gidelim” dedi ve biz kendimizi alakasız bir şekilde Karadeniz turunda bulduk 🙂 iyi ki de öyle yaptık çünkü Karadeniz gerçekten görülesi ve aşık olunası bir yer.

Böyle yavaş yavaş başladı hayalim gerçek olmaya doğru. Tabii ki henüz çok başındayım ama artık umudum var en azından bu hayalimin gerçekleşeceğine dair.

Karadeniz’ de (Safranbolu) doğan biri olarak o bölgeyi gezme fırsatım ancak olabildi ve ilk görüşte birbirimize aşık olduk diyebilirim. Yeşil ve mavinin en güzel, en muhteşem birleşimi bence Karadeniz.

Birkaç fotoğrafla size ve Karadeniz’e el sallıyorum 🙂 Bir sonraki gezimde buluşabilmek dileğiyle.

Sevgiyle kalın 🙂

Kars-Ani Harabeleri

Kars-Ani Harabeleri

Artvin-Şavşat

Artvin- Borçka – Karagöl

Artvin – Borçka-  Karagöl

Paranın bulunuşundan “İnsan”ın bulunuşuna

Göknur Bilirgen Çallı

Şüphesiz ki; teknolojinin muazzam gelişmelere gebe olduğu bir çağda yaşıyoruz.

Milattan önceki zamanlardan günümüze kadar birikerek çoğalan bilgi birikimi, birbirinden benzersiz ve ufuk açıcı gelişmelere doğru yol alıyor. Yaşadığımız gezegen insanlığın çeşitli icatlarına öncülük etti. Bu büyük icatlar, yıkım getirmenin yanı sıra yapıcı etkileriyle de insanlığın ihtiyaçlarına özel cevaplar verdi ve vermeye de devam ediyor.

İnsanın kendini bulma ve kodlama çabaları, paranın bulunmasından itibaren hesaplanamaz bir hızda değişime uğrayarak gelişiyor. İnsanlık kendi elinden çıkan ürünleriyle kendisini tutsaklığa mahkûm ederken, aynı orandaki dengeleyici teknolojik yapılarıyla da kendini farklı boyutlara taşıyor.

Bu farklılaşmanın başında ise bitmek tükenmek bilmeyen teknolojik yenilikler geliyor. Bilimle birlikte ilerleyen teknoloji, belli kavramların üzerinin çizilmesini, bazılarının içinin boşalmasını ve bir takım kavramların da yerine yenilerinin koyulmasını tetikliyor.

Geçmiş zamanlarda insan hayatının daha iyi koşullar altında kendine yabancılaşmasını önlemek üzere geliştirilen sistemler, parçalarından vazgeçerek yeni nesil dönüşümlere öncülük ediyor. İnsan doğasının ve çevresinin korunmasına yönelik fikirler, yerini insan doğasının yeniden kodlanmasına bırakıyor. En sık konuşulan ve ele alınan teoriler arasında insan bilincinin veri olarak bilgisayar sistemi içerisine aktarılması öne çıkıyor. Çoğu insanın bilmediği bu yenidünya dilimizi, etkileşimimizi, yaşam sanatımızı ve iletişim kurma çabalarımızı etkiliyor. Buna ayak uydurmaya çalışan toplum da yabancılaşabiliyor.

Hal böyle olunca da yaşanan gelişmeler sonucunda karmaşık bir hal alan olaylar örgüsünün varacağı sonuçları kestirebilmek pek mümkün gözükmüyor. Ama bu gelişmelerin, insanlığı sistematik süreçlerden çıkarıp benzersiz yok oluş ve varoluşlara sürükleyeceği ise kaçınılmaz sonun başlangıcına ışık tutuyor.

Tarzı yakala

Merve Bilik

2018-2019 Sonbahar-Kış sezonuna geçiş yaptığımız bu dönemde, kombinlemek için heyecanlandığımız trend parçalar ile tanışmaya ne dersin?

Hayvan desenleri yeni sezonda iddialı parçaların başında gelen trendler arasında. Zebra, leopar desenli giysiler ile yaptığın kombinlere aksesuarlar ile destek ver!

Sonbahar Geldi…
Kalıcı aşkların, en güzel şiirlerin, keyifli kombinlerin zamanı!

Sonbahar Yaprakları
Eylül denince ilk akla gelen şey yapraklar… Sonbaharın güzel renkleri, yaprakların doğal şekilleriyle aksesuar kullanmayı sevenler için çeşit imkanı sunuyor.

Hoop Küpeler
Yazın tükeneceğini sandığımız halka küpeler runway’lerde yerlerini koruyor. Üstelik gittikçe boyutları büyüyor. Balenciaga ve Dolce & Gabbana belki de trendin öncüsü oldu. Büyük boy halka küpeler iddialı bir güvene ve eşsiz bir auraya sahip. Mega boyutlu altın ve gümüş bağlantılar, zarif, minimalist kıyafetlerle çekici bir kontrast yaratıyor.


Mega Size
Aksesuarlar gittikçe büyüyor.


Single /Mix&Match Küpeler
En göze çarpanlar arasında sonbahar trendlerinden biri de tekli küpe. Siz hala küpelerinizi çift olarak mı kullanıyorsunuz 🙂 Tek bir küpe, içsel bir rahatlık ve doğuştan gelen bir güven sergiliyor.

Call Me
Aksesuarlarınızla dilediğiniz mesajı verebilir ya da zarifçe ben buradayım diyebilirsiniz.


Bangles
Giyilebilir sanat modası bileklerde… İhtişamlı bileklikler ister tekli ister çoklu kullanımla…

Korkma, Tak!
Her sezon başı podyum trendlerine göz atarken stilimize dair yeni kararlar alıyor, ancak uygulama zamanı geldiğinde çoğumuz kendimizde bu cesareti bulamıyoruz. Hadi, bu kış cesur olalım!

Kışın Vazgeçilmezi Kolyeler
Büyük zincir kolyeler de harika gözükmüyor mu? Balenciaga’nın gerdanlık kolyesi, trendin mükemmel bir örneği.

Keyifle kalın…

Post-truth: Gerçeklik sonrası ya da gerçek ötesi!

2016 yılında Oxford Dictionaries tarafından yılın sözcüğü seçilen “post-truth” aslında neden bu kadar popüler oldu?

“Nesnel hakikatlerin belirli bir konu üzerinde kamuoyunu belirlemede duygulardan ve kişisel kanaatlerden daha az etkili olması durumu” olması olarak tanımlanan kavram, gerçekliğin tarihin her döneminde manipüle edilen doğasını bir kez daha ortaya çıkardı.

Neredeyse her kavramın önüne gelmeye başlayan “post” ekinin anlattığı; aslında kavramların ait oldukları yapıdan çıkarak, adeta Derridacı “post”modernist teknikle “yeni bir yapı” haline gelmesidir. Dekonstrüksiyon kavramı ile sıkı bir bağlantı içerisinde olan “post”, anarşik yapısı itibariyle anlamın üretilmesi süreçlerindeki dengesizliği ve boşlukları da göz önüne seriyor.

Nesnel gerçeklik ile kopuş yaşayan “modern” insan fenomeninin geçmişi düşünüldüğü kadar kısa değil, sosyolojik karanlık dönemini Rönesans, dinsel karanlık evresini ise Reform ile aydınlatan Avrupa özelinde düşünüldüğünde, kanıtlanmış nesnel gerçekliklerin geç de olsa günlük hayatta kendilerine yer bulmaya başladığını görebiliriz.

18 ve 19. yüzyıllarda üretim biçimlerini değiştiren buharlı makinelerin makineleşmiş endüstriyi ortaya çıkarması ile bilim ve teknik gündelik hayatta kendine sağlam bir yer edinmiş, ortaçağın köhnemiş zihniyetinin engel olduğu metafizik düşünce de özellikle Kıta Avrupası özelinde tarihin tozlu raflarına kalkmıştır.

Nesnel gerçekliğin bilim ve tekniğe paralel olarak kabul görmeye başlaması, bazı metafizik kişisel önyargılar, ön kabuller gibi uhrevi yaklaşımlara karşı matematiksel kanıtları da arkasına alarak “gerçek” olgusunu sahiplendi.

Bilimsel bir eksende temellenip güçlenmesi beklenen “nesnellik” olgusu, yumuşak bir kırılımla yerini kişisel ön yargıların ve hazır reçetelerin aldığı, tamamen kişiye özgü bir gerçeklik algısına bırakmaya başladı.

Medya, halkla ilişkiler gibi sektörler, Körfez Savaşı dönemine uzanan bir geçmişe sahip olan post-truth kavramına hiç de yabancı değil. Hiçbir nesnel kanıta dayanmayan “petrol içinde yüzen karabataklar” gibi kurmaca bir gerçeklik olgusu yaratmanın temellerini atılmasıyla cümle içinde kullanılmaya başlanan post-truth, nihayetinde 2016 yılında Oxford Dictionaries tarafından yılın sözcüğü seçildi.

Sosyal medyanın kullanım sıklığı ve yaygınlığının artmaya başlaması, her sosyal medya kullanıcısını siyasal analiz uzmanı, nefes terapisti, yaşam koçu ve komedyen yaptı. Hazır kimlikler üzerine şekillen yeni tip “sosyal medya vatandaşı prototipi” aslında post-truth kavramının ete kemiğe bürünmüş halini yarattı.

Sosyolojik evrimini tamamlayan post-truth, politik olarak da “post-truth politics” olarak adlandırılan konjonktürel siyaset yapısı içinde kendine yer buldu. Herhangi bir veriye dayanmayan, söylemini tamamen manipülasyon üzerine kuran Hitler’in post-truth politics’i ilk uygulayanlardan biri olduğunu düşünmek hiç de yanlış olmaz. Propaganda bakanı Goebbels aracılığıyla kitle iletişim araçlarını ilk keşfeden manipülatör olan Hitler’in, gerçeğin önce içini açıp sonra gerçek içine doldurduğu halüsinatif olguların dünya siyasetinde yeni bir yol açtığı açık.

Post-truth tarafından sarmalanan sosyolojik yapının en büyük özelliği kendi gerçeklik anlayışına uymayan her görüş ve her yaklaşımı koşulsuz şartsız inkar ederek aslında karşıt görüşün hiç de öyle olmadığını, o görüşe inananların da aslında “o görüşü tamamen anlayamadıkları için” o görüş etrafında birleştiklerini iddia etmektir. “Aslında o konu öyle değil”, “O olayın altında başka bir iş var”… gibi komplo teorileri etrafında şekillenen post-truth’un politikada elde ettiği başarıyı tartışmanın anlamsız olduğu açık.

“Ya bendensin ya da öteki” mottosuna giden yoldaki “fanatizm” ile derin benzerlikler gösteren post-truth kavramının neden olduğu bilgi kirliliği ve uzun vadede yaratacağı toplumsal kutuplaşmalar önümüzdeki döneme damgasını vurmaya hazır.

Cihan Kardeşler

Çalışan kadının evlilik ile imtihanı

Her şey yerli yerinde ve kendi içinde belli bir rutinde sürüklenip giderken bir anda hayatınızın aşkı ile karşılaşıyorsunuz ve kurduğunuz tüm düzen tepetaklak oluyor! Hiç ummadığı bir zamanda aldığı evlilik teklifi bir kadını nasıl hem havalara uçurabilir hem de tepetaklak edebilir hâlâ anlamış değilim.

Kendimi bildim bileli çalışan ve kendi ayakları üzerinde duran bir kadın olarak iş hayatında günlük, haftalık, aylık hatta yıllık planlar yapan ben, kendi geleceğim ile ilgili hiçbir şey planlamadığımı fark ettiğimde çanlar benim için çoktan çalmaya başlamıştı bile. Evlilik zor zanaat diye boşuna dememiş büyüklerimiz. Evlenme döneminde bocaladığım kadar herhalde hayatımın başka hiçbir döneminde bocalamadım.

Hiçbir zaman gelinlik modeli, koltuk takımı, küçük ev aletleri ya da bulaşık makinesi bakmayan ve 30 yaşına kadar tüm yatırımını topuklu ayakkabılara, çantalara ve kıyafetlere yapan ben, bir anda kendimi nereden başlayacağımı bilmez halde koca bir curcunanın içerisinde buldum.

Yıllarca tencere, tabak çanak, nevresim takımı al diyen yakınlarıma bıyık altından güldüğüm için çok çok özür dilerim. Evet haksız sayılmazlardı, çalışan bir kadın olarak evlenmeye çalışmak yeterince zor bir şeydi ve bu çeyiz olaylarına ne kadar erken başlanırsa o kadar iyiydi.

Çalışan kadın için iş hayatının yoğun temposu evlilik hazırlıkları için gereken enerjiyi, zamanı ve sabrı alıp götürüyor. Herhangi bir AVM’ye ya da çarşıya gidip saatlerce gezmek, ürünleri deneyimlemek ve dokunarak bir şeyleri satın almak büyük bir lüks bence. Zaten alışkın olmayan bir bünyeden de bir anda domestik hareketler beklememek gerekiyor.

Sanal bir dünyada çeyiz düzme fikri riskli ama çok daha pratik geldi. İlk başlarda eğilimlerimi değiştirmek epey zor oldu tabii. Tencere seti almak için girdiğim sitede nasıl olduğunu anlamadığım bir şekilde kendimi motorum için sissy bar bakarken ya da ikinci el otomobil bakarken buluyordum. Ya da daha önce hiç girmediğim “Evlilik listem” başlığı altında çatal bıçak seti bakarken ya içim geçiyordu ya da “öf bunların hepsi aynı ya” diyerek sıkılıp sayfayı kapatıyordum. Sepetim hiç olmadığı kadar benimle alakasız, neden bu kadar pahalı olduğuna anlam veremediğim bir sürü ıvır zıvır ürünlerle dolmuştu.

İlk zamanlar çok zorlanmıştım. İtiraf etmeliyim ki kendi düğünümü organize etmektense basın toplantısı organize etmeyi tercih ederim. Sonrasında yavaş yavaş kendi içinde bir sistem oluşturdum, ana başlıklarımı belirledim: beyaz eşya, ankastre, elektrikli ev aletleri, aydınlatma, banyo ve mutfak, mobilya ve dekorasyon derken yüklü bir kredi kartı ekstresi ile birlikte neredeyse hazırım! Nikahıma yaklaşık 1 ay kaldı ve ben bütün evimi online düzdüm! Bu süreçte beni alttan alan, iniş çıkışlarıma tahammül eden ve evimizin her köşesinde emeği olan sevgilime de ayrıca teşekkür etmem lazım. Benim gibi bir kadınla başa çıkabildiği için muhtemelen cennetlik olmuştur J Tabii seçimlerimde beni doğru yönlendiren, minik kamuoyu araştırmalarıma maruz kalan ve bana destek olan tüm ofis arkadaşlarımı da unutmamam gerekiyor.

Bu arada bu süreçte hep e-ticaret ile ilgilenen müşterilerim için hazırladığımız infografikler gözümün önünde beliriyor, araştırma ve anket sonuçlarını düşünüp gülümsüyorum kendi kendime. TÜİK’in Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’na göre 2016’da 5 milyon 100 bin olan kadın sanal alışveriş müşterisi, 2017 yılında 6 milyon 300 bine yükselmiş. Nasıl yükselmesin ki? Ankastre setinden beyaz eşyasına, nevresim takımından kapı paspasına, salon için metal ahşap sarkıttan halısına, çamaşır ipinden ütü masasına kadar her şeyini online olarak satın alan ben bu araştırmanın ortalamasını yükselten kadınlardan biriyim!

Başak Tanses

İş hayatında kadın ve anne olmak

Selam,

Ben yeni bloğumuzun, eski uzun soluklu çalışanı Duygu Derun 🙂 Artık sık sık güncel, ilgimi çeken konularla birlikte olacağız. İlk yazım, mesleğimizin de anası olan bizi yani “kadınları” kapsıyor.

Cinsiyetler arası eşitsizlik sorunu tarihin en eski problemlerinden biri olmakla beraber sorunun çözümü de günümüzde bir o kadar zor ve karmaşık bir hal almaya başladı. Son derece geniş bir yelpaze içinde konuyu özelleştirmem gerekirse benim ilgimi çeken nokta, çalışan annelerin doğum sonrası işe dönüşü. Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) tarafından yapılan ve bu konuya odaklanan araştırma da birçok çarpıcı veriyi gözler önüne seriyor. Bu aslında beni de kapsayan bir süreç. Ben de 9 aylık bir aranın ardından tekrar işe dönmüş bulunmaktayım. Gelelim raporun ana başlıklarına.

Araştırma kadınların %40’ının doğum sonrası işi bıraktığını gösteriyor. Kadınların işi bırakmalarındaki temel motivasyonları ise çocuklarına kendilerinin bakmak istemesi. Aynı zamanda günümüzde iyi bir bakıcı bulamamak ve güven sorununun da işe dönememekte büyük etkisi olduğu düşünülmekte. Devletin anneyi çalışmaya teşvik edici koşullarının olmadığı (örneğin doğum izni artırılması, süt izninin uzatılması vb.) gibi konuların da altı çizilmiş.*

Kadın olmanın bu ülkede doğurduğu sonuçlar bir o kadar zorken, kuşkusuz anne olmak kadının hayatta sahip olduğu en önemli, aynı zamanda hayatının en karmaşık rollerinden biri. Dolayısıyla bu rol kadının hayatına girdiği andan itibaren, her şeyin önüne geçiyor. Bir yandan yeni doğan bebekle bağ kurmaya çalışmak, bir yandan da halihazırda mevcut sorumlulukları sürdürme mücadelesi kadınlar için zor olmasına rağmen onlara kendilerini güçlü ve özel hissettiriyor.

Aynı araştırmaya göre, işe dönmüş annelerin %84’ü işinin getirdiği sosyal statü sayesinde kendini daha güçlü hissettiğini söylerken, işe dönmemiş annelerin %72’si çalıştığı dönemde kendini daha değerli hissettiğini belirtmiş. Rapordaki daha da çarpıcı olan bir başka bulgu ise, anne-babaların, annesi çalışan çocukların okula gitme motivasyonunun çok daha yüksek olduğunu belirtmeleri. Hem anne hem de babaların gözünde, çalışan annelerin çocukları kendi ayakları üzerinde durmayı erken yaşta öğrenen, kendine yeten, okula gitmeye daha hevesli bireyler olarak görülmekteler.*

Raporu genel olarak değerlendirmeden önce raporun hazırlanmasında esas alınan kriterlerden de bahsetmek gerekli, öncelikle rapora getirilebilecek eleştirilerin başında geniş tabanlı bir görüşme grubunu kapsamadığı gelebilir. Çünkü rapor için görüşme yapılan anne ve babaların tamamı lise ve üzeri okullardan mezun “beyaz yakalılardan” oluşmakta. Bu sebeple de rapor, toplumsal cinsiyet konusundaki derin ayrılıkları barındıran, yoğun bir şekilde ataerkil yapının izlerinin görüldüğü sosyal yapıya dahil kişilerin yaklaşımlarını yansıtmaktan maalesef ki oldukça uzak, fakat diğer yandan raporun bu gibi bir yaklaşımı yansıtma derdi olduğunu da düşünmüyorum.
Toplumsal cinsiyet konusunda açık bir şekilde ataerkil bir yapıya dayanan bir ülke olduğumuz konusunda sanırım genel bir görüş birliğine sahip olabiliriz. Kültürel yapının her noktasına kadar saplanmış deyimler, atasözleri, argo vb. sosyolojik göstergeler de zaten bunun en güzel kanıtı.

Neredeyse saat başı yaşanan kadına karşı şiddet haberleri artık her konuda olduğu gibi sıradanlaşırken kötülüğün sıradanlığı uyuşturucu etkisini göstererek ekran karşısına geçen herkesi tek boyutlu insanlığa, yani hedonizmin kollarına teslim etmiş gibi.
Cinsiyetler arası eşitsizlik gibi çağdışı bir sorunu hala tartışıyor olmak elbette ki pek de iç açıcı değil ama çözüme giden yollar uzun ve zorluklarla dolu olsa da, yolun sonunda çözüm varsa yürümeye değer.

*Kagider Danone Çalışan Annelerin İşe Dönüşü Araştırması
http://www.kagider.org/docs/default-source/kagider-raporlar/kagider-danone–%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fan-annelerin-i%C5%9Fe-d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BC–ara%C5%9Ft%C4%B1rma-sonu%C3%A7lar%C4%B1.pdf?sfvrsn=2